RawTherapee 4.1 – zdjęcia w sidłach algorytmów

Przyglądając się od jakiegoś czasu rozwojowi edytora zdjęć RawTherapee, można było być nieco zdezorientowanym wersjami jakie się ukazywały. Bo tak naprawdę, ostatnie wydanie oznaczone jako stabilne to niemal lata temu wydana wersja 3.1. Teraz nadszedł czas na kolejny krok w rozwoju RawTherapee i na wersję 4.1, która też (w końcu?) otrzymała etykietkę stabilnej. Oznacza to z pewnością poprawioną stabilność i efektywność działania programu, ale i nie tylko. Przybyło narzędzi, krzywych oraz poprawionych algorytmów i matematycznej precyzji z którą zawsze kojarzyło się RawTherapee. Tym samym dla fotografów posługujących się Linuksem (i nie tylko), program urasta to rangi jednego z najważniejszych opensource’owych rozwiązań do edycji plików RAW.

RawTherapee nie ma ambicji aby być programem ‘do wszystkiego’ i póki co nie znajdziemy w nim obsługi kolekcji naszych kadrów, tagowania (poza edycją IPTC), zdalnego wyzwalania migawki aparatu (tethered shooting), łatki, masek i pewnie innych niuansów. Jednak obróbkę kadrów w tym programie wydatnie usprawnia precyzja oraz ilość filtrów, w połączeniu z wyśmienitą kolejką wsadową, szybkim eksportem wg. wybranych ustawień oraz mnóstwem gotowych profili obróbki. Filtrów jest w sam raz (w porównaniu do Darktable), ale zapewniam, że w zupełności wystarczą z nadmiarem do obsługi naszego materiału zdjęciowego. Z pewnością dla osób, które zatrzymały się na etapie RT 3.1, RT 4.1 to zupełnie nowy program. Przybyło tak wiele rzeczy i tak dużo zostało zmienione, że niemożliwym jest przytoczenie pełnej listy zmian pomiędzy 3.1 – 4.1. Dlatego pokrótce o tym, co nowego w porównaniu do poprzedniej wersji 4.0.12:

• próbnik wartości dla krzywych – wystarczy aktywować ikonkę pod dowolną krzywą i najechać na rejon zdjęcia, by dowiedzieć się, który fragment krzywej za ten region odpowiada
• HDR dla zdjęć w formacie DNG
• poprawiony wygląd wszystkich paneli (tło pod filtrami, itp.)
• poprawione wygląd siatek, okna nawigującego i z detalami
• ulepszony podgląd maski ostrości
• kontrast wg. precyzji detali domyślnie ukierunkowany na poprawienie skóry
• demozaikowanie “None” do uzyskania surowego obrazu z matrycy bez jakiekolwiek demozaikowania
• nowe algorytmy dla kolorów pomarańczowy, żółty, cyjan, fioletowy i magenta w narzędziu konwersji B/W
• możliwość wskazania w ustawieniach docelowego miejsca na pamięć podręczną programu oraz ustawienia
• zapisywanie JPEG z określeniem parametru subsampling w linii komend
• zapamiętywanie stanów paneli, jak też samego ułożenia okna RT i przywracanie ich po ponownym uruchomieniu programu
• zaniechanie kadrowanie kliknięciem gdziekolwiek
• dcraw 9.20 Revision: 1.461

Wydawać by się mogło, że to stosunkowo niewiele zmian – jednak nie zapominajmy, że główny nacisk położono na ustabilizowanie programu, a lista efektów, filtrów i wielu innych narzędzi i tak jest od jakiegoś czasu imponująca. Użytkowanie mapowania tonalnego, filtra połówkowego, CIECAM02, świateł/cieni, wszechobecne krzywe to sama radość dla lubiących nieco pokombinować z jakością kadru. Użytkowników systemu m4/3 ucieszy z pewnością automatyczna korekta geometrii, sprawująca się nad wyraz dobrze.

Na potrzeby sprawnego użytkowania RawTherapee można napisać dziesiątki podręczników. Twórcy świadomi ogromu możliwości jakie niesie ze sobą ten program, oraz przekonani o konieczności przybliżenia niektórych niuansów w celu bardziej świadomej obróbki zdjęć, udostępnili swojego rodzaju encyklopedię wiedzy. Rawpedia, bo taką nazwę nosi ten projekt, to nic innego jak dedykowana wikipedia i niejako podręcznik użytkowania. Przeczytamy tam (niestety póki co po angielsku) o głównych możliwościach programu, jego narzędzi, ale również zgłębimy tajniki wydobywania obrazu z RAW od podszewki, choćby porównując metody demozaikowania.

Z pewnością do wygodne posługiwania się RawTherapee warto zagłębić się w jego opcje, aby ustawić wygląd interfejsu pod swoje oczekiwania. Możemy zatem poprawić/zmienić wygląd scrollbarów, fontów, temat graficzny, ułożenie okien oraz domyślne zachowania programu. Dla wygody użytkowania, warto pamiętać o specyficznym zachowaniu kółka myszy – w oknie z filtrami kółko będzie nam przesuwało panel, gdybyśmy jednak chcieli użyć kółka na potrzeby zmiany wartości, wyboru z rozwijanej listy, itp. – musimy przytrzymać w tym celu klawisz shift. Ma to zapobiec przypadkowej zmianie wartości podczas przesuwania zawartości panelu – i ma to swój sens. Inną ciekawostką jest obsługa krzywych, gdzie za pomocą klawiszy ctrl + przesuwanie punktu będziemy mogli przesuwać go z dużą precyzją, natomiast z klawiszem shift do granic danego zakresu. Dla sprawności pracy nie bez znaczenia są też skróty klawiszowe, gdzie znajomość kilku z nich już ogromnie przyśpiesza pracę. Warto też zwracać uwagę na znacznik 1:1 przy niektórych narzędziach, co oznacza, że efekt ich działania dojrzymy dopiero po przełączeniu widoku obrazu do proporcji 1:1 (lub na lupie).

Użytkownicy Ubuntu 14.04 oraz Minta 17 program znajdą w repozytorium Highly Explosive:

sudo add-apt-repository ppa:dhor/myway
sudo apt-get update
sudo apt-get install rawtherapee

Manjaro oraz Arch swojej wersji w głównym repozytorium doczekają się niebawem.